Tết trung thu: nét truyền thống giữa biến thiên lịch sử

  -  
Trải qua sự phát triển thành thiên của mẫu chảy định kỳ sử, đầu năm mới Trung thu đã gồm những chuyển đổi để cân xứng với điều kiện, yếu tố hoàn cảnh xã hội của từng giai đoạn. Cho đến nay, ít nhất, đều điều cơ phiên bản của Trung thu vẫn tồn tại với được giữ giữ.

Trung thu xưa

Mặc mặc dù chịu tác động từ văn hóa truyền thống du nhập nhưng qua thời gian, đầu năm Trung thu đã trở thành một nghi tiết lễ tết sở hữu những đặc trưng riêng của tao nhã lúa nước, của văn hóa truyền thống Việt Nam. Từ các nghi thức, lễ vật, ẩm thực… cho đến trò chơi, đồ chơi của đầu năm mới Trung thu… phần lớn mang đậm vệt ấn phần đa ước vọng, khát khao, muốn muốn bắt nguồn từ nền văn hóa phiên bản địa.

Bạn đang xem: Tết trung thu: nét truyền thống giữa biến thiên lịch sử


*

*

Nguồn gốc Tết Trung thu


Sách “Bắc Kỳ tạp lục” của Henri-Emmanuel Souvignet xuất bạn dạng năm 1903 viết ngắn gọn: “Ngày 15 tháng Tám âm lịch, tết Trung thu, trong thời buổi này mọi người làm và ăn những chiếc bánh bao gồm hình phương diện trăng (bánh nguyệt giỏi bánh mặt trăng)”.

Thậm chí, trong sách “Việt Nam sang trọng Sử” của người sáng tác Lê Văn cực kỳ hồi vào đầu thế kỷ 20, khi phân tích các hình hình ảnh trên trống đồng Ngọc bầy (văn hóa Đông Sơn cách đây khoảng 2.500 năm), cũng đề cập mang đến tháng Tám trăng sáng nhất, cùng các quá trình chuẩn bị hội hè trước ngày mùa đông chí, trùng phù hợp với khoảng thời gian diễn ra Tết Trung thu sau này.

Ý nghĩa tết Trung thu

Tết Trung thu diễn ra cũng vào thời điểm chấm dứt mùa vụ, các bước nhà nông đỡ bận rộn hơn, các sản đồ thu hoạch cũng dồi dào. Không giống với đầu năm mới Nguyên đán đầu xuân năm mới mang ý nghĩa xong xuôi năm cũ và đón mừng 1 năm mới, đầu năm Trung thu có tương đối nhiều ý nghĩa, mang đều ước vọng, mong muốn của rất nhiều tầng lớp xã hội không giống nhau, như đoán định mùa vụ năm tới, đoán định vận nước, vận vua, mong mưa thuận gió hòa, vụ mùa tươi tốt, giữ hộ gắm mong nguyện thành đạt, gồm vị trí trong thôn hội, trong triều đình, hưởng thụ những sản đồ dùng ở độ ngon nhất trong thời gian (tổng kết một mùa vụ). đầu năm mới Trung thu cũng mang ý nghĩa sâu sắc sự tụ họp, đoàn tụ trong gia đình. Cuốn “Hội hè lễ tết của fan Việt” ở trong phòng nghiên cứu Nguyễn Văn Huyên đề cập cho khá nhiều ý nghĩa sâu sắc khác nhau của đầu năm Trung thu. GS, TS, đơn vị sử học, nhà nghiên cứu và phân tích văn hóa vn Nguyễn Văn Huyên phân tích: “Các tiệc tùng, lễ hội của người việt đều theo mùa, tức thị có liên hệ với sự thông suốt của thời gian. Ở vị trí nghề nông chiếm phần vai trò số 1 này, mọi bạn rất coi trọng hồ hết trận mưa làm cho đất đai color mỡ. Ở xứ này, rồng là biểu tượng của mưa cùng sự phì nhiêu màu mỡ … trong ý thức dân gian, rồng gồm vai trò bậc nhất trong sự điều tiết các cơn mưa sinh ra phần đa vụ thu hoạch xuất sắc là bắt đầu của hòa bình xã hội và chủ yếu trị…

Hội rồng thực thụ là vào Trung thu. Nó phải bảo đảm an toàn các mùa gặt bự tháng Mười”. Đó cũng là vì sao người ta rước rồng trang trọng qua các phố, với đa số tấm đại dương sáng gồm hàng chữ “Hoàng Long Thịnh Thế” (mong dragon vàng có tác dụng cho cuộc sống phồn thịnh) hay “Thiên Hạ Thái Bình”. Đó là muốn ước đảm bảo cho mình có cuộc sống thường ngày phồn thịnh với sự im ổn…” Nhà nghiên cứu Nguyễn Văn Huyên cũng cũng đề cập đến việc tiên đoán các mùa vụ sau dựa trên dáng vóc của trăng. Tín đồ ta đang rút ra các điềm báo trước sau này của non sông dựa trên dáng vẻ và màu sắc của trăng đểm rằm, tỉ dụ như sẽ có được một hoa màu bội thu, tằm nhả nhiều tơ, đất nước thái bình và đức hạnh, trần gian vui vẻ, hay vua đắm đuối tửu sắc, bạo hành, hoặc sắp bao gồm nổi loạn tốt chiến tranh… vậy Nguyễn Văn Huyên còn nhắc đến ý nghĩa “Tết dạm hỏi” của đầu năm Trung thu, do đấy là dịp phái mạnh nữ gặp gỡ nhau, hò hát so với nhau, có tác dụng quen và phải duyên.


"Trung thu, đầu năm mới của mặt trăng, đồng thời cũng chính là tết dạm hỏi, cơ hội cả phái nam và nữ giới đều tìm bí quyết làm vừa ý tín đồ khác cùng tìm thấy trong đám đông người bạn đời tri kỷ tương lai của mình. Chúng ta tụ tập từng đội từ 6-8 người, ngay trong lúc sẩm tối, trước cửa hay vào sân đơn vị mình. Chúng ta đứng thành hai phe, một phe nữ, một phe nam. Cùng họ vừa hát đối vừa nhìn trăng. Tiếp sau những cảnh hát đối dáp này thường là lễ dạm hỏi cùng cưới xin…" (Hội hè lễ đầu năm của người việt nam - Nguyễn Văn Huyên)

Sau này, tết Trung thu cũng trở thành cái Tết ngắm trăng, thưởng trà và có tác dụng thơ của đa số nhà nho bao gồm tính nghệ sĩ. Họ đã nâng thú ăn uống chơi đầu năm Trung thu lên thành một nhiều loại nghệ thuật, phức tạp từ biện pháp thưởng trà, nhìn trăng… Còn đối với giới học tập trò, Trung thu như ngày tết của tương lai, mở màn cho các kỳ đỗ đạt sắp tới. Các biểu tượng cho việc học hành thành tài, đỗ đạt vinh quang với được bửa vào những chức quan tiền cao của triều đình là con cóc ba chân (cóc vàng), cây nguyệt quế, chú cá chép (cá chép thừa vũ môn, chú cá chép nuốt trăng). Các đồ nghịch mang biểu tượng ông tiến sĩ, trạng nguyên… bày trên mâm cỗ Trung thu cũng mang ý nghĩa này. Đối với trẻ nhỏ, Trung thu là một liên hoan tiệc tùng thực sự dành cho mình, với không thiếu thốn từ món ăn đến thiết bị chơi. Với sau cách mạng tháng Tám năm 1945, Trung thu cũng trùng cùng với thời điểm đến chọn lựa trường của trẻ em, chính vì thế Trung thu còn mang ý nghĩa sâu sắc gửi gắm cầu vọng học hành thành tài của phụ huynh đối với trẻ em nhỏ, thông qua các món đồ chơi hay đồ dùng dụng được bày trên mâm cỗ.


*

*

*

Các tục lệ trong đầu năm Trung thu

Trong lúc Tết Trung thu, từ gia đình đến ngoại trừ xã hội, phần đông người triển khai những tục lệ đang được lưu giữ và lưu giữ truyền qua không ít thế hệ. đầu năm mới Trung thu có những “thành phần” thật quánh biệt, hoặc là chỉ lộ diện trong cơ hội này, hoặc là một trong những thứ rất bình thường ở mọi thời gian khác trong thời hạn nhưng vào dịp Trung thu lại mang một chân thành và ý nghĩa khác biệt. đông đảo “thành phần” này của Trung thu, cho tới thời điểm bây giờ đã biến biểu tượng, như mâm ngũ quả, đồ đùa Trung thu, bánh Trung thu… bao gồm tập tục riêng của đầu năm mới Trung thu đến bây chừ vẫn còn tồn tại, như tục rước đèn, tô điểm mâm cỗ Trung thu, tục phá cỗ. Cũng có những tập tục đến hiện thời chỉ còn lưu giữ lại giữa những trang sách…


Mâm ngũ quả

đầu năm mới Trung thu không thể không có được mâm ngũ quả. Ngũ quả là 5 nhiều loại quả, thường không thể thiếu những thức quả ngày thu đặc trưng như chuối, bưởi, bòng, na, hồng đỏ, hồng ngâm, thị…. Mâm ngũ quả thường bày với bánh Trung thu, các con trang bị hoặc nhành hoa được tỉa trường đoản cú trái cây hay là một số một số loại củ như cà rốt, củ cải, đu đủ xanh… tất cả nhà cầu kỳ bày thêm đĩa cốm bỏ lên trên lá sen. Sách “Việt phái mạnh phong tục” của soạn mang Phan Kế Bính liệt kê khá cụ thể những món đồ ăn trong dịp Tết Trung thu: “Ban ngày làm cho cỗ bái gia tiên, tối đến bày cỗ thưởng nguyệt. Đầu cỗ là bánh khía cạnh giăng cùng dùng nhiều thứ bánh trái hoa quả, nhuộm các màu sắc sặc sỡ xanh, đỏ, trắng, vàng. Phụ nữ hàng phố thi nhau tài khéo, gọt đu đủ thành những thứ hoa nọ hoa kia, nặn bột làm bé tôm, nhỏ cá coi cũng đẹp”. Những sản phẩm trang trí trong mâm cỗ Trung thu hầu hết đều được gần như người phụ nữ trong gia đình tự tay có tác dụng từ hoa quả, bánh trái… Sách “Hội hè lễ đầu năm của người Việt” của phòng nghiên cứu Nguyễn Văn Huyên viết: “Tết được chuẩn bị từ hai ba tháng trước. Vớ cả các cô gái trong mái ấm gia đình đều bắt tay vào việc tạo nên sự những trang bị tí xíu bên dưới sự chỉ dẫn của bà mẹ. Với những quả cây, những cô có tác dụng những hoa lá hồng, hoa nhài, bông sen… Những cô nàng khác làm cho hoa bởi giấy, bởi lụa, nhung… Những cô nàng khác nữa gọt bởi bột nhuộm nhiều màu những con cá, tôm, tôm hùm, những loài vật hoang con đường và phần nhiều cây hi hữu có”.

Xem thêm: Các Quán Ăn Ngon Ở Hải Phòng Ngon Nhất Định Phải Thưởng Thức


Một mâm cỗ Trung thu vào một gia đình người Việt những năm 1940 được biểu hiện như sau: “Một loại bàn được kê giữa nhà. Mẫu bàn được biến thành một khu rộng bao gồm tường bao quanh, trong số ấy có cung điện, vườn, đền miếu và gồm có cảnh ngơi nghỉ hoang mặt đường và lịch sử vẻ vang được dựng lại với những đồ vật bằng giấy, bởi bột cùng quả cây.

Và tất cả những thứ đó được trình diễn giữa vô số phần đông quả trứng nhuộm ngũ sắc, hình tượng của năng lực sinh sôi nảy nở, những quả dừa được biến thành những nhỏ thỏ hiền khô và nhút nhát, những bé sư tử và kỳ lân lởm chởm lông làm bởi quả bưởi đã tách bóc vỏ, những bó mía màu thẫm đẹp, hình tượng của sự đoàn tụ lứa đôi bền vững, rất nhiều hiếc bánh dẻo cùng bánh nướng tiêu biểu vượt trội cho khía cạnh trăng với bọn thỏ, con cóc xuất xắc hai con rồng cuộn quanh vì tinh tú to ban đêm… Phòng khủng được thắp hầu như đèn lồng hình con cá, hình hầu hết đèn kéo quân tả phần đa chiến trận lừng danh, đa số cảnh định kỳ sử, cảnh một vị anh hùng tiến vào một trong những tòa thành, hay như là một nhà sư vẫn tụng ghê trước bàn thờ Phật…” Ngày nay, cùng rất sự sáng chế được lưu truyền cùng phát huy qua nhiều thế hệ, mâm cỗ Trung thu được trình bày với rất nhiều hình tượng con vật làm trường đoản cú trái cây không giống nhau như con chuột Mickey từ trái bưởi, con cóc có tác dụng từ quả su su, bé lật đật từ bòng và cam, con nhím có tác dụng từ trái nho cùng quả lê, nhỏ cá từ quả thanh long, cua, bươm bướm làm cho từ táo… nhiều nơi bày cỗ Trung thu phức tạp còn ghép những loại trái cây thành hình rồng, phượng, hoặc tỉa rau trái cây thành hình trang trí, chạm trổ dưa hấu thành những bức tranh rất đẹp.

Bánh Trung thu

Linh hồn của mâm cỗ Trung thu là bánh nướng với bánh dẻo, có cách gọi khác là bánh khía cạnh trăng. Ngày nay, với các quan niệm văn minh về sức mạnh dinh dưỡng, bánh nướng cùng bánh dẻo có vẻ như ko được ưu tiên vào việc nạp năng lượng uống, nhưng vẫn là thành phần quan lại trọng, không thể thiếu được vào mâm cỗ Trung thu. Bánh Trung thu thay mặt đại diện cho mặt trăng với vẻ đẹp mắt vằng vặc tròn đầy sáng rực rỡ. Một cặp bánh nướng, bánh dẻo tượng trưng mang đến hai mặt âm cùng dương, trong các số đó bánh dẻo tượng trưng cho mặt trăng sáng tròn vành vạnh tinh khôi. Bánh Trung thu truyền thống lâu đời của việt nam thường có nhân thập cẩm gồm: mỡ đường, phân tử dưa, lá chanh, lạp xưởng hoặc kê khô, mứt bí, mứt sen, vừng rang… trộn cùng với rượu Mai Quế Lộ và mạch nha. Những vật liệu này và vóc dáng tròn vành vạnh của chiếc bánh mang chân thành và ý nghĩa cầu hy vọng mùa màng mưa thuận gió hòa, bội thu nông sản, và cầu mong một sự sum họp gia đình. Cách thức làm bánh trung thu cổ truyền cũng rất cầu kỳ. Những loại nguyên liệu làm bánh buộc phải được sẵn sàng từ trước đó khôn xiết lâu, thậm chí còn vài tháng. Đường đỏ được làm bếp với dứa hoặc chanh, mạch nha, nước tro tàu (nước nấu ăn từ tro của rơm, rạ sau vụ mùa), nấu hoàn thành đậy kín để om vào hai, bố tháng cho lên màu đẹp rồi mới đem ra làm cho bánh. Nước đường này trộn vào cùng với bột vỏ bánh để khi nướng lên, bánh bao gồm màu nâu đẹp nhất và mềm mại và mượt mà sau trong lúc nướng một ngày.


Hiệu bánh Trung thu khét tiếng Tùng Hiên tại số 71 phố mặt hàng Đường, thu hút những vị khách hàng tới mua mỗi mùa Trăng Rằm mon 8.

Xem thêm: Thaco Kia Trường Hải - Xe Tải Thaco Trường Hải Long Biên 0902168569


Hiệu bánh Trung thu danh tiếng Tùng Hiên trên số 71 phố mặt hàng Đường, thu hút nhiều vị khách tới tải mỗi mùa Trăng Rằm tháng 8.


Vỏ bánh dẻo làm cho từ bột bếp rang chín rồi xay mịn, cũng trộn cùng với nước đường, một chút dầu ăn uống và nước hoa bòng cho thơm. Nước đường ở đây khác với nước đường bánh nướng, là chỉ hòa tan đường với nước nóng chứ chưa hẳn nấu khó hiểu và nhằm lâu. Điểm biệt lập của bánh dẻo truyền thống vn là làm việc mùi thơm thoang thoảng mà lại vô cùng trong trẻo, trong sáng và quyến rũ của nước hoa bưởi. Hoa bưởi tháng 3 được hái xuống, đem chưng giải pháp thủy, tương đối bốc lên ngưng tụ bên trên vung nồi được gom lại chính là nước hoa bưởi, thực hiện trong làm bánh, thổi nấu chè, một loại hương liệu đặc biệt của tín đồ Việt. Ngày nay, bánh Trung thu sẽ được biến chuyển tấu, sáng sủa tạo rất nhiều trên cửa hàng bánh cổ truyền: Bánh nhân ái đậu xanh, đậu đỏ trứng muối, nhân kê quay, nhân yến sào, nhân tiramisu, chocolate, trà xanh, khoai môn, cốm, sữa dừa, vừng đen, cà phê… phân tử dưa cũng rất có thể thay thế bằng hạt macca, hạt điều, óc chó, hạnh nhân… Vỏ bánh bằng tinh than tre, bột trà xanh, bột cà phê, ca cao… hoặc được nhuộm màu từ không ít loại cây, lá, đúng như lá cẩm, hoa đậu biếc, thanh long… dáng vẻ bánh từ hình tròn nguyên thủy, về sau được đổi khác thành những kiểu dáng vẻ như con cá, bầy lợn chị em con. Bánh Trung thu tân tiến ngày nay còn được chế tạo ra hình khó hiểu với các họa tiết nổi mẫu mã 3D, mang màu sắc bùng cháy như những bức tranh chứ không còn một color thuần nâu của bánh nướng như lúc trước nữa.

Đồ chơi Trung thu

Đồ nghịch Trung thu thông dụng có hai nhiều loại là hàng thủ công sản xuất để bán và đồ đùa tự làm. Đồ chơi bằng tay gồm những loại đèn, phương diện nạ, đầu sư tử, ông tiến sĩ giấy, ông tiến công gậy, trang bị chơi bởi sắt tây… Đồ đùa tự tạo với nhiều loại, từ dễ dàng và đơn giản như chiếc ống phốc, đồ chơi gấp giấy… cho đến cầu kỳ một chút như đèn ông sao từ chẻ nan làm khung, từ dán giấy, những loại đèn lồng xếp giấy hoặc tự tạo bởi bìa, vỏ lon… vượt trội nhất mang lại đồ nghịch Trung thu là những loại đèn. Các loại đèn Trung thu phần đông đều có kết cấu chung là tất cả cán nhiều năm để thay hoặc đẩy (đèn ông sư), có khung bằng nan tre, dán giấy trơn kính nhiều màu, phía bên trong có đế cắm nến nhằm thắp sáng. Các loại đèn gồm đèn ông sao (sau phương pháp mạng tháng Tám năm 1945 gồm thêm 2 dòng cờ cắm 2 bên để khẳng định độc lập), đèn ông sư, đèn nhỏ thỏ, đèn con cá, con tôm…

Ngoài ra còn tồn tại đèn lồng, đèn kéo quân. Đèn lồng có rất nhiều hình dáng, loại gồm khung nan tre, giấy mờ, cũng có loại đơn giản dễ dàng làm bằng giấy xếp, hình tròn hoặc hình quả bí… Đèn kéo quân là 1 trong những loại đồ vật chơi đặc trưng của tối Trung thu, với mọi hình ảnh chạy bên trong bóng mờ ảo của giấy đèn do sức nóng của nến, nhìn khá vui mắt. Các quân chạy phía bên trong đèn kéo quân còn được xây dừng theo những tích, tỉ dụ như anh học tập trò vinh quy bái tổ, mục đồng chăn trâu, quân lính ra trận, tứ linh dancing múa, chưng nông dân có tác dụng ruộng…


Còn một các loại đèn quan trọng đặc biệt nữa chỉ còn trong sách vở, đó là đèn bửa rãnh. Chiếc đèn được biểu lộ khá kỹ vào truyện ngắn “Đèn tối thu” (Tập truyện “Vang nhẵn một thời”) trong phòng văn Nguyễn Tuân. Đèn tất cả dáng giống như đèn lồng hoặc đèn kéo quân, nhưng cầu kỳ hơn, với nguyên liệu đó là vải nhiễu vụn, giấy màu, dây lạt, que nữa, thêm nến sáp cùng mai cá mực để đổ cùng tạc hình những nhân trang bị trong một tích truyện cổ làm sao đó. Đèn được thắp bởi dầu và nhỏ bấc, sức nóng của lửa đẩy đến tán đèn chạy, những chiếc “máy gạt” đẩy những nhân vật ra vào theo mọi rãnh bửa trên phương diện đèn. Đèn được trang trí như 1 sân khấu tuồng cổ, với các nhân đồ vật được tạo cho bằng phong cách tạo hình của thẩm mỹ tuồng. Các tích trò được sử dụng trong đèn cũng chính là tích tuồng cổ… Đồ nghịch Trung thu ngoài các loại đèn còn có đầu sư tử với chế tạo ra hình cổ, bao gồm chiếc sừng màu sắc đen, mặt nạ giấy bồi cùng với hình ông địa, những loại con vật thỏ, cáo, trâu, hổ, báo, gấu… và thời tân tiến có cả phương diện nạ rất nhân, người nhện, fan dơi, thầy trò Đường tăng… Đầu sư tử với mặt nạ thường xuyên đi cùng nhau và kèm theo với trống. Có khá nhiều loại trống: trống ếch cùng với đủ loại kích cỡ, trống bỏi với hai viên bi thêm dây buộc hai bên tang trống để mỗi lúc quay lại gõ vào trống, phạt ra giờ vui tai. Đặc biệt, tết Trung thu còn tồn tại loạt đồ vật chơi bằng giấy dán, mang cầu vọng của các bậc bố mẹ về sự nghiệp học tập đỗ đạt của bé cái, như các ông tiến sỹ giấy, ông tấn công gậy… Ông tiến sĩ giấy cùng ông tiến công gậy đều được làm từ giấy màu cắt dán, với mặt hàng chục quy trình rất mong kỳ.


Trung thu tất yêu vắng láng những mặt hàng chơi bởi sắt tây. Đây được xem là món đồ chơi “công nghệ” dành cho nhà giàu hồi thời điểm đầu thế kỷ 20. Trước kia, các món đồ chơi fe tây rất phong phú, từ con bướm vẫy cánh, bé thỏ tấn công trống, xe cộ kéo tay, kèn, trống, ô-tô… tiêu biểu nhất và còn sót lại duy tốt nhất đến thời buổi này là tàu thủy fe tây, với bình dầu nhỏ được kiến thiết để lúc đốt lửa lên, tàu rất có thể chạy được cùng kêu tạch tạch như tàu thủy thật. Các nhỏ xíu gái thì không thể thiếu mũ công chúa, lẵng thiên nga, mâm ngũ trái hoặc bé giống bột nặn. Lẵng thiên nga được gia công bằng giấy, bìa, bông với nan tre. Nhỏ thiên nga được tạo nên hình bằng nắm giấy bản thấm nước, cắm đoạn dây thép vào có tác dụng cổ. Phương diện lẵng được rắc bông tạo cảm xúc như một mặt hồ bồng bềnh sương khói. Cây cối, hoa lá bên hồ được tạo nên từ giấy với que tre. Chiếc lẵng thiên nga từng là niềm mơ ước của rất nhiều cô gái nhỏ trong gần như mùa Trung thu từ bỏ thời bao cấp.


Lẵng thiên nga bông, một trong những món đồ chơi Trung thu từng vô cùng được ưa chuộng. (Ảnh: nam giới Nguyễn)


Lẵng thiên nga bông, giữa những món đồ đùa Trung thu từng vô cùng được ưa chuộng. (Ảnh: phái nam Nguyễn)


Mũ công chúa ngày xưa được làm đơn giản, chỉ bởi giấy, bìa rắc nhũ cùng trang trí bằng giấy trang kim. Ngày nay, các bé gái hoàn toàn có thể thỏa mãn cầu mơ trở thành nàng tiểu thư thực thụ với dòng vương miện gắn các loại hạt nhựa lấp lánh như thật. Mâm ngũ quả hay con giống bằng bột nặn được tạo thành từ bột nếp, trộn thêm một vài thành phần cùng nhuộm color rực rỡ. Mẫu tài khéo của nghệ nhân tạo ra sự thứ đồ chơi này là sự việc tưởng tượng với dùng những loại nguyên tắc để sản xuất hình, thí dụ các mắt quả mãng cầu được tạo ra từ túi lưới giặt… tất cả những món đồ chơi còn tồn tại cho tới ngày ni nhưng cũng có những một số loại đồ đùa đã mai một hoặc trọn vẹn vắng bóng.


Các loại đèn, khía cạnh nạ, đầu sư tử hiện thời được bày bán khá phổ cập trong thời điểm Tết Trung thu. Nhưng một số trong những loại đồ chơi đã gần như là vắng bóng, như nhỏ giống bằng giấy xếp chuyển động trên một con lăn hoặc trục cuốn (trước đó là lõi cuộn chỉ bởi gỗ), đèn ngã rãnh (hay còn gọi là đèn con ngữa chạy), lẵng thiên nga, một số loại đồ nghịch sắt tây như thỏ tiến công trống, xe pháo kéo tay… ngay cả chiếc tàu thủy fe tây vốn được hâm mộ và giới thiệu rất các qua các mùa Trung thu, nay cũng đứng trước nguy cơ mai một vì tín đồ thợ bằng tay thủ công cuối cùng làm tàu thủy đã qua đời, chỉ với người bà xã đã sát cánh đồng hành cùng anh trong công việc làm ra mặt hàng chơi độc đáo và khác biệt này.

Sinh hoạt cộng đồng đêm Trung thu

trong đợt Tết Trung thu, các gia đình hay xã hội cũng bao gồm nghi thức, tục lệ ở truyền thống, luôn luôn luôn là trường đoản cú trong mái ấm gia đình trước rồi bắt đầu ra ngoài cộng đồng Trong gia đình, tối Trung thu thường các bạn quây quần bên mâm cỗ ngắm trăng, đợi trăng lên đến mức thời điểm tròn nhất, đẹp nhất thì cùng nhau “phá cỗ”, ăn các loại bánh trái, trái cây trên mâm. Trẻ nhỏ tuổi kéo nhau đi rước đèn, múa lân, múa rồng, đi qua những nhà lại kéo trẻ em nhà kia đi theo. Đoàn múa lân, rước đèn được nối dài mãi đến tận đêm khuya.


Trẻ nhỏ tối hôm ấy, dắt díu nhau từng bọn từng đàn đám thì khiêu vũ vô, đám thì kéo co, đám thì bắt cái hồ khoan, đám thì rước đèn, rước sư tử, trống, thanh la tiến công vang cả đường, giờ reo hò, tiếng chơi rầm rĩ. Lại chỗ nọ hát trống quân, địa điểm kia hát trống quýt, tổng chi gọi là phương pháp Trung thu thưởng nguyệt. (Việt nam phong tục, Phan Kế Bính)


Trước kia, đầu năm Trung thu cũng chính là dịp trai gái gặp gỡ nhau hát đối trống quân. Cũng từ bỏ tục hát trống quân này, phái nam nữ chạm chán gỡ, vừa lòng nhau và phải duyên. Cố gắng Phan Kế Bính đánh dấu rằng, tục hát trống quân đêm Trung thu bao gồm từ đời Nguyễn Huệ: “Nguyên lúc ông đem quân ra bắc, đấu sĩ lắm kẻ lưu giữ nhà. Ông ấy bắt đầu bày ra một cách cho đôi bên giả làm cho giai gái hát đối đáp với nhau, khiến cho quân sĩ vui miệng mà đỡ ghi nhớ nhà. Có đánh trống làm dịp, cho nên gọi là trống quân”. Tự tục hát trống quân này, đầu năm Trung thu cũng biến đổi “Tết dạm hỏi”, như vào “Hội hè lễ tết fan Việt” mô tả: “Trung thu, đầu năm mới của mặt trăng, đồng thời cũng chính là tết dạm hỏi, cơ hội cả phái mạnh và chị em đều tìm giải pháp làm vừa ý tín đồ khác và tìm thấy trong chỗ đông người người bạn đời tri kỷ tương lai của mình. Bọn họ tụ tập từng nhóm từ 6-8 người, ngay lúc sẩm tối, trước cửa ngõ hay vào sân công ty mình. Chúng ta đứng thành nhì phe, một phe nữ, một phe nam. Với họ vừa hát đối vừa nhìn trăng. Tiếp theo sau những cảnh hát đối đáp này thường xuyên là lễ dạm hỏi cùng cưới xin…”


Trung thu nay

Trải qua thời gian, tết Trung thu cổ truyền cũng có thể có nhiều đổi khác cho cân xứng với cuộc sống của từng thời kỳ, mỗi giai đoạn lịch sử. Từ các cái Tết Trung thu tinh tế, mong kỳ, công lao cổ xưa, cho đến Tết Trung thu thiếu thốn đủ đường thời bao cấp, bắt buộc tự làm đa số từ bánh Trung thu cho tới đồ đùa và ngày này là cuộc sống thường ngày hiện đại, hội nhập, với vô số tiện nghi, những phương pháp đón với chơi, ăn uống Tết Trung thu đang dần dần thay đổi.


Ăn Trung thu

Trước kia, “ăn” là một phần quan trọng của tết Trung thu, với hầu hết mâm cỗ được bày biện cầu kỳ, phần đa món ăn trong ngày rằm được sẵn sàng nguyên liệu tự trước cả tháng, những món đồ chơi cũng được sẵn sàng từ trước cả năm. Ngày nay, cùng với sự cải cách và phát triển của ghê tế, công nghệ, việc chuẩn bị cho tết Trung thu cũng dễ dàng hơn nhiều. Hầu như các gia đình vẫn theo truyền thống, là trong nhà có mâm cỗ Trung thu, với vừa đủ ngũ quả, bánh Trung thu, đĩa cốm… Sự hiện đại và trở nên tân tiến của công nghệ giúp cho các bà nội trợ tất cả thể chuẩn chỉnh bị chấm dứt mâm cỗ Trung thu trong khoảng chưa cho một buổi, thậm chí không cần thiết phải ra tận chợ.


bây giờ trẻ em đã ở thời đại công nghệ, yêu mến những trò đùa trong không khí ảo trên những chiếc điện thoại hơn. Những em bị lôi kéo bởi đồ đùa hiện đại, hầu như thứ dễ nhìn hơn. Vậy làm vậy nào để rất có thể lưu giữ phần đông giá trị truyền thống lịch sử qua đầu năm mới Trung thu cho các em, kia là câu hỏi nghiêm túc đề ra đối với những người làm công tác làm chủ và fan dân”.

Những quan niệm biến hóa về dinh dưỡng, về sức khỏe và mối liên quan tới thực phẩm sẽ khiến cho người tiêu dùng ít nhiều ngại ngùng với phần đa món ăn uống truyền thống, tỉ dụ như bánh Trung thu, giờ đây được đến là quá nhiều đường cùng tinh bột. Số đông các bên chỉ cài đặt một cặp bánh về bác bỏ và thắp hương và thường tiếp nối có khi không ai đụng đến vì chưng sợ béo… các món ăn cầu kỳ của mâm cơm trắng Trung thu ngày xưa cũng dần vắng bóng. Bữa ăn hôm rằm cũng gần như ngày thường, công ty nào cầu kỳ hơn một ít thì biện mâm cơm trắng cúng, không khác mấy so với đầy đủ ngày rằm tháng trước. Đối với con trẻ nhỏ, Trung thu vẫn luôn là dịp để chơi đùa thỏa thích, do đó những sản phẩm chơi giỏi trò chơi Trung thu cơ bản vẫn còn. Vẫn đang còn đèn ông sao, khía cạnh nạ, rước đèn, múa lân… nhưng lại với quá nhiều đồ nghịch và trò vui chơi giải trí hiện đại, hấp dẫn, duy nhất là các sản phẩm công nghệ, trẻ nhỏ bị phân trung tâm và ko còn chú ý nhiều vào đồ đùa hay trò chơi truyền thống. Đồ đùa dễ tìm, dễ dàng mua, dễ dàng được cho, tặng, chưa tính đồ đùa nhập khẩu từ những nước bày buôn bán khắp nơi, cũng làm cho đồ chơi truyền thống lịch sử càng thêm xẹp vế.


Vật chất nhiều lên, đồ nghịch Trung thu càng ngày càng đẹp, bánh Trung thu và hoa quả hàng nội hàng ngoại ngày càng ngon. Mọi việc từ bày cỗ Trung thu, trang trí lễ hội đến các đội múa rồng, múa lân, sân khấu loa đài điện tử ngày càng siêng nghiệp, điêu luyện, hiện đại hơn. Thế mà Tết Trung thu ngày càng nhạt, các cháu thiếu nhi càng ngày càng ít tình cảm với Tết Trung thu. Ở nhiều cơ sở khu phố các cháu ít thâm nhập sinh hoạt chung. Tại sao vì đâu?"

Các sinh hoạt xã hội trong lúc Tết Trung thu thời nay cũng đã thay đổi. Vắt vì những trò hát hò giao duyên như ngày xưa, hiện giờ các gia đình hiện đại thuộc nhau tổ chức Trung thu theo nhóm, theo tổ dân phố, hoặc theo khu chung cư. Mọi bạn cùng nhau bày vẽ mâm cỗ chung, với tương đối nhiều loại hoa quả, có cả các loại trái cây nhập khẩu như táo, lê, nho, cam… Chị em phụ nữ cũng trổ tài khéo tay, tỉa con giống, tỉa hoa trường đoản cú rau hoa quả để tô điểm mâm cỗ Trung thu. Tất nhiên không thể không có bánh nướng, bánh dẻo, bọn lợn bà bầu con hay lũ cá, với cả các chiếc đèn ông sao rực rỡ sắc màu.


Ở vào phố, địa điểm bày cỗ thường để tại những nơi có khoảng không gian nhằm ngắm trăng, như khoanh vùng sân chung, tốt vỉa hè, thậm chí gác thượng của một công ty nào đó… Ở những khu tầm thường cư, mọi fan bày mâm cỗ bên dưới sân hoặc trên tầng thượng, mà lại để nhìn trăng thì duy nhất định đề xuất lên sảnh thượng. Ở những khu dân cư, mọi fan còn tổ chức triển khai văn nghệ, sang hơn thế thì mời ca sĩ chuyên nghiệp đến biểu diễn, cùng rất xiếc, ảo thuật, múa…, kết hợp tặng ngay phần thưởng cho học sinh đạt các thành tích cao, tặng kèm quà cho trẻ nhỏ nghèo…

Chơi Trung thu

Ngày nay, số lượng ngày ngủ hoặc kỳ nghỉ ngơi dịp lễ trong một năm đã nhiều hơn nữa so cùng với trước kia. Trung thu chưa hẳn là lúc nghỉ lễ, nhưng mà lại là liên hoan mà các em nhỏ tuổi rất thích bởi được chơi nhởi thỏa thích, tò mò nhiều điều new mẻ. Đất nước sẽ qua quy trình tiến độ khó khăn. Các tập tục rất lâu rồi đang dần được phục sinh lại. Những trung vai trung phong văn hóa, bảo tàng, đơn vị xuất bản sách… đã tổ chức triển khai lại các vận động tìm đọc và thực hành Trung thu truyền thống, như vẽ khía cạnh nạ, giã cốm, làm bánh dẻo, giảm dán các loại đèn Trung thu, nặn bột, có tác dụng tò he, tỉa hoa, làm nhỏ giống bằng củ quả… không chỉ có có các hoạt động trải nghiệm giành riêng cho các em nhỏ, tại các sự kiện này còn ra mắt tới các em những mô hình văn hóa thẩm mỹ và nghệ thuật dân gian, như múa rối nước, rối cạn, hát xẩm, hát chèo… trên Hà Nội, các hoạt động này được tổ chức khá thịnh hành trong thời gian Tết Trung thu, tiêu biểu vượt trội là Bảo tàng dân tộc học Việt Nam, Bảo tàng thiếu phụ Việt Nam, Hoàng thành Thăng Long, Cung em nhỏ Hà Nội, lễ hội Trung thu trong khu vực phố cổ do quận hoàn Kiếm tổ chức, không gian Trung thu truyền thống cuội nguồn tại khu nhà ở di sản - 87 phố Mã Mây, đình Kim Ngân - 42, 44 phố sản phẩm Bạc, Trung tâm tin tức Di sản Phố cổ hà thành - 28 phố hàng Buồm, Trung trọng điểm Giao lưu văn hoá Phố cổ tp hà nội - 50 phố Đào Duy Từ, một vài nhà sách, trung trọng điểm thương mại…


Tết Trung thu với gần như không gian tỏa nắng sắc màu đã tạo nên thú vui bắt đầu cho các bạn trẻ thời nay, như chụp hình ảnh check in, xoay tiktok…, hay chỉ dễ dàng và đơn giản là đi chơi để được đắm mình vào một không khí lễ hội.


từng em nhỏ, khi béo lên, trưởng thành, rồi đang lại nhận ra những giá trị của Trung thu truyền thống lịch sử và vẫn tìm cách để gìn giữ phần đa giá trị đó đến con, cháu mình.

Tết Trung thu trải qua sự đổi mới thiên của dòng chảy kế hoạch sử, đã tất cả những biến hóa khác nhau để cân xứng với điều kiện, thực trạng xã hội của từng giai đoạn. Cho tới nay, không nhiều nhất, hầu như điều cơ phiên bản nhất của Trung thu vẫn còn tồn tại, được lưu lại giữ. Sự ân cần của xóm hội và từng cá thể đến yếu hèn tố truyền thống trong mỗi dịp Tết Trung thu cũng đang nhiều hơn. Vẫn có những truyền thống được gìn giữ và truyền dạy dỗ lại cho núm hệ sau. Hợp lí đó là vì chính tết Trung thu đã là 1 di sản tinh thần, được giữ truyền nhiều thế hệ và với sẵn phía bên trong sức “đề kháng”?